Houtige biomassa, korte keten sluiten

De realisatie van biomassaverbrandingsketels is momenteel beperkt. Er zijn nogal wat logistieke uitdagingen:

• Er is een enorme opslagcapaciteit nodig om houtsnippers op te slaan.
• Het vraagt een bijzondere aanpak om te zorgen dat die houtsnippers niet alleen van goede kwaliteit zijn, maar ook afkomstig zijn van duurzaam landschapsbeheer, zoals het periodiek knotten van bomen of snoeien van houtkanten.
• Uitdagingen op vlak van rendabiliteit van de keten en de verwerking van reststromen.
• Veel werk gebeurt op vrijwillige basis, waarbij de verschillende schakels in de keten nog geen eerlijke prijs krijgen voor hun inspanningen.
• Binnen de keten ontstaan reststromen die nu nog niet gevaloriseerd worden (snippers van onvoldoende kwaliteit voor verbranding en as na de verbranding), enerzijds omwille van wetgeving die daar nog niet klaar voor is, maar ook omdat er nog verder onderzoek en experiment nodig is.

Met dit project willen we samen met de partners een antwoord bieden aan deze uitdagingen op lokaal niveau. De biomassaverwarmingsketel die in 2021 werd geïnstalleerd in het Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve in Eeklo dient hierbij als pilot, daarnaast staan we ook open voor andere lokale afzetmogelijkheden.

Systeem optimaliseren

De Huysmanhoeve heeft dankzij de biomassaverbrandingsketel een eigen mini-warmtenet waarmee de grote schuur (waarin het vernieuwde streekcafé komt) en de koestal (voor leslokalen, burelen en tentoonstellingsruimte) verwarmd worden. De ketel wordt gevoed met houtsnippers afkomstig van duurzaam landschapsbeheer uit de buurt. 

Omdat dit hele systeem, zeker voor kleinere ketels als die van de Huysmanhoeve, nog niet volledig op punt staat, willen we dit als proefproject beter bestuderen.

• We willen het hele systeem optimaliseren en de kennis over dit type verbranding verbreden. Zo hebben we momenteel geen zicht op hoeveel kubieke meter houtsnippers er nodig is om een heel seizoen lang te stoken.
• We willen de korte keten rond biomassa sluiten.
• De twee bestaande ketens rond de valorisatie van houtige biomassa (Samenwerking voor Agrarisch Landschap en agrobeheergroepen van Boerennatuur Vlaanderen) willen we promoten en verder optimaliseren op vlak van logistiek, rendabiliteiten kwaliteit.
• Verder willen we landbouwers, particulieren en lokale besturen adviseren en ontzorgen op vlak van duurzaam landschapsbeheer, onder andere door een test in het aanbieden van groepsbeheer van kleine houtige landschapselementen. Een eerste groepsaankoop voor machinaal knotbeheer werd in het voorjaar van 2024 georganiseerd.
• Tot slot willen we verschillende experimenten doen met betrekking tot de valorisatie van reststromen uit de keten, dit zowel op de Huysmanhoeve als bij actieve landbouwers.